Danas se navršava 22 godine od stradanja albanskih civila u Kaluđerskom lazu 1999. godine od strane pripadnika Vojske Jugoslavije, koji su bježeći od rata na Kosovu, spas pokušali pronaći u Crnoj Gori, saopšteno je iz Inicijative mladih za ljudska prava (YIHR).
“Ni nakon više od dvije decenije nije utvrđeno ko su odgovorna lica i nije donijeta niti jedna osuđujuća presuda za ovaj ratni zločin koji se dogodio nadomak Rožaja, kada je ubijeno minimum 15 albanskih civila, među kojima je bilo djece, žena i starijih lica”, navode u saopštenju.
Iz Inicijative napominju da je prva optužnica je podignuta 2008. godine, odnosno devet godina nakon ovog zločina.
“U decembru 2013. godine optuženi su oslobođeni optužbe da su izvršili krivično djelo zločin protiv civilnog stanovništva. Na ovu presudu Apelacionom sudu su upućene žalbe od strane tužilaštva ali i žalba advokata oštećenih. Apelacioni sud je godinu dana kasnije donio presudu kojom je žalbe odbio kao neosnovane i potvrdio oslobađajuću presudu Višeg suda”, naglašavaju iz YIHR.
Oni smatraju da je nedjelotvorna istraga nije obezbijedila adekvatne materijalne dokaze o upotrebi vatrenog oružja na terenu na kome su civili ubijeni, što ukazuje na ozbiljne propuste i slabosti pravosudnog sistema.
“U prilog tome govori činjenica da Viši sud nije utvrdio da li je 18. aprila 1999. godine u okolini Kaluđerskog laza uopšte izvršen zločin. Zato je neophodno da se ponovo otvori istraga i ispita eventualna odgovornost nadređenih lica za neki oblik saučesništva ili po osnovu komandne odgovornosti”, ističu u saopštenju.
Pored toga, dodaju, ni nakon 22 godine od zločina, odgovorni odnos i memoralizacija žrtava još uvjek ne postoji od strane naših institucija.
“Građanska i evropska država koju težimo da izgradimo mora doživjeti adekvatno suočavanje sa prošlošću sa funkcionalnim pravosudnim organima koji će posvećeno i temeljno raditi na rasvetljavanju ne samo ovog, već svih ostalih ratnih zločina na teritoriji Crne Gore, a žrtvama ovih zločina, kao i njihovim porodicama obezbijediti status civilnih žrtava rata”, zaključuju iz Inicijative.
