Kabinet Đukanovića: Vijesti pokušavaju da kreiraju koletivno sljepilo čiji bi epilog bio propast Crne Gore, manipulacija podacima u vezi autoputa

Namjera uređivačke politike Vijesti je nipodaštavanje nespornih rezultata koji predstavljaju možda i najveći razvojni iskorak u istoriji Crne Gore pokušavajući da kreiraju kolektivno sljepilo čiji bi epilog bio propast Crne Gore, potvrđena je i u današnjem tekstu pod nazivom „Đukanović zaboravio šta je sve potpisao“, u kojem se manipuliše podacima u vezi sa odabirom izvođača, izgradnjom i finansiranjem prioritetne dionice autoputa Bar-Boljare, navodi se u reagovanju kabineta predsjednika Mila Đukanovića.

“Prva neistina koja je izrečena u tekstu odnosi se na tvrdnju da je „Vlada ugovore proglasila tajnim i sklopila mimo pravnog sistema i domaćih zakona“. Autor nije naveo na osnovu kojih činjenica i pravnih argumenata iznosi ovakave tvrdnje, jer nemaju utemeljenja u realnosti. Vlada Crne Gore je predložila Skupštini, a ona usvojila, Zakon o autoputu u cilju jasnih i zakonom definisanih obaveza u vezi sa realizacijom najvećeg i najznačajnijeg projekta u istoriji Crne Gore”, ističe se u reagovanju.

Takođe, dodaje se iz kabineta Đukanovića, bez obzira na to što joj to nije bila obaveza, a polazeći od značaja i vrijednosti projekta, Vlada je uz prijedlog Zakona o autoputu, dostavila Skupštini i Opšte FIDIC-ove uslove Ugovora o projektovanju i izgradnji, posebne uslove sadržane u Ugovoru o projektovanju i izgradnji i Ugovor o preferencijalnom zajmu sa Exim bankom.

Radi potpune transparentnosti, Vlada je, navodi se, ove Ugovore objavila u Službenom listu Crne Gore broj 54/14.

“Tvrdnja da su ugovori sklopljeni mimo pravnog sistema Crne Gore o javnim nabavkama, koncesijama i poreskim zakonima je, takođe, elementarno netačna. Vlada Crne Gore je postupak sprovela potpuno u skladu sa Zakonom o javnima nabavkama, članu 3 tačka 2 kojim je predviđeno izuzeće od primjene Zakona o javnim nabavkama u slučaju kada se projekat realizuje na osnovu međudržavnog sporazuma jer je riječ o projektu koje će strane potpisnice zajednički realizovati”, dodaje se u reagovanju.

Podsjećaju i da je u postupku za izbor najpovoljnijeg ponuđača za Nadzorni organ (Inženjer po FIDIC-u) najpovopjniju ponudu dao francusko-italijanski konzorcijum Ingerop Consel&Ingeniere Geodata, koji je izabran i obavlja poslove nadzora nad izgradnjom projekta. Nadzorni organ je dakle iz država članica EU.

Takođe, podsjećaju i da je Ministarstvo saobraćaja i pomorstva pregovaralo sa brojnim značajnim partnerima u realizaciji ovog projekta među kojima su Evropska investiciona banka, američko-turiski konzorcijum Bectel-Enka, njemačka kompanija HERRENKNECHT AG itd.

“Ponude su dostavili Evropska investiciona banka, turski konzorcijum Dogus-Gulsan, američko-turski konzorcijum Bectel-Enka i kineske kompanije CCCC i CRBC. Javnosti su poznati svi ovi podaci i iz njih je potpuno jasno da je kineska ponuda bila najpovoljnija. Radi se o kreditu na 20 godina, sa grejs periodom od pet godina, uz kamatu od dva odsto. Poređenja radi, aktuelna crnogorska Vlada je emitovala državne obveznice i od inostranih kreditora prikupila 750 miliona eura čiji je rok otplate sedam godina, a kamatna stopa 2,9 odsto godišnje”, navodi se iz kabineta predsjednika.

Poluistinita je i tvrdnja, dodaje se, da se arbitraža o mogućim sporovima nalazi u Pekingu, i da se sprovodi po kineskim zakonima. Što se tiče sporova u vezi sa Ugovorom o projektovanju i izgradnji, ugovorena je nadležnost Međunarodnog arbitražnog suda Trgovinske komore u Cirihu, a primjenjuje se materijalno pravo države Crne Gore.

“Ugovor o preferencijalnom zajmu predviđa nadležnost Međunarodne ekonomske i trgovinske Arbitražne komisije (CIETAC) sa sjedištem u Pekingu koji se uvrštava u najpoznatije institucionalne arbitraže u svijetu, što je lako provjerljivo i prostom pretragom na internetu. Ona postoji već 50 godina, ima na listi 500 arbitara različitih specijalnosti od kojih su 1/3 stranci. Ovoj arbitraži se povjerava svake godine sve veći broj slučajeva, preko 1000 sporova, od kojih je veliki broj onih sa inostranim elementom, što dovoljno govori o stečenom ugledu i povjerenju”, poručuju u reagovaju.

Navode i da se ova praksa primjenjuje u regionu. Samo u Srbiji, u desetak značajnih infrastrukturnih ugovora koji su zaključeni sa Exim bankom, prema raspoloživim podacima, sadržana je ista arbitražna klauzula.

Ovdje je, dodaje se iz kabineta, primijenjen princip koji važi za sve međunarodne finansijske institucije i banke, da se u slučaju sporova ugovara arbitraža primjenjuje i pravo države u kojoj je sjedište te finasijske institucije, jer je to mjesto sa kojim je predmet eventualnog spora najuže povezan.

“Što se tiče tvrdnje o „odricanju suvereniteta“ kojom se namjerno manipuliše ovih dana, ukoliko je zaista tolika zabrinutost za suverenitet Crne Gore, onda bi trebalo provjeriti sve detalje. A oni pokazuju da ova klauzula postoji u svim ugovorima koje Exim banka kao i većina evropskih banaka, potpisuje sa državama”, pojašnjavaju u reagovanju.

Na isti način je više ugovora Exim banka realizovala sa Srbijom, Hrvatska kao članica EU, navodi se, takođe potpisuje Ugovore o zajmu sa klauzulom odricanja od imuniteta, kao što je Ugovor sa razvojnom bankom Vijeća Evrope za projekat finansiranja vodno-komunalne infrastrukture, i brojne druge.

“Sve ove činjenice demantuju navedeno u pomenutom tekstu, koji nije ništa drugo, do još jedan pokušaj u višedecenijskom zaludnom nastojanju Vijesti, da destrukcijom i sujećenjem razvojnih projekata u Crnoj Gori stvori prostor realizaciji ličnih i interesa grupacije koju predstavljaju”, zaključuje se u reagovanju kabineta.