Crna Gora na udaru botova iz Srbije

Nakon nedavnog razotkrivanja mreža botova povezanih sa vladajućom partijom u Srbiji koji su promovisali kinesku pomoć toj zemlji tokom epidemije korona virusa, Digitalni forenzički centar otkrio je novu mrežu profila iz Srbije čija je glavna meta Crna Gora.

“Monitoringom Tvitera, uočili smo veliki broj objava koje su sadržale ključnu riječ Crna Gora i korisničko ime (username) predsjednika Srbije @avucic.  Analizom smo utvrdili 2.025 takvih objava od 14. do 20. maja, koje su došle sa mreže od 637 bot profila povezanih sa Srpskom naprednom strankom (SNS) i predsjednikom Aleksandrom Vučićem. Objave su plasirane koordinisano i intezivirane su 14. maja nakon protesta u Crnoj Gori. Gotovo sav sadržaj na profilima nije originalan već su objavljivani isključivo ritvitovi. Analizom sadržaja može se vidjeti da je primarni zadatak široke mreže naloga bio da stvori sliku kako crnogorske vlasti navodno žele da otimaju crkve i manastire od SPC, da se srpski narod progoni u Crnoj Gori i da će Srbija učiniti sve da ih zaštiti”, navode u DFC-u.

TAJMING KREIRANJA NALOGA

Kako su dodali, dok su neki nalozi bili kreirani još 2009, obrađena mreža bot profila krenula je sa rastom u 2018. godini, nastavila da se povećava u 2019, da bi doživjela pravu ekspanziju tokom prvih mjeseci 2020. godine, kada je kreiran čak 491 bot profil.

“Od ukupno 2.025 objava sa „bot“ profila, 1.620 odnosno 80 odsto bili su ritvitovi, što je još jedna od ključnih odlika takvih naloga i mreža. To pokazuje da je cilj povećavanje dometa postojećeg sadržaja, a ne kreiranje novog i originalnog. Vizuelna analiza povezanosti svih naloga u mreži, osim zajedničkih tema pokazuje i direktnu konekciju sa profilom Srpske napredne stranke na Tviteru. Nalozi sa najvećim brojem objava na ovu temu su: @VladeMladjen22 sa 70, @Nsegedinski 62, @JelenaMilinko13 sa 57, MilosSimic89 sa 55 i @De_Vla95 sa 54. Svih pet profila kreirano je 2020 godine”, ističu u DFC-u.

Prema njihovim riječima, nalozi su u kontinuitetu prethodnih sedam dana promovisali stavove i narative najviših srpskih zvaničnika, ali i pisanja tabloida iz te zemlje.

“Crkve u Crnoj Gori su predstavljene kao srpske i svaki pokušaj njihovog otuđivanja se kosi sa principima i načelima ljudskosti, ali i zdravim razumom. Stoga, kako se navodi u objavama, niko nema prava da oduzima crkve od SPC”, navode u DFC.

U objavama se tvrdi i da su promjene u odnosima između dvije zemlje počele kada je Crna Gora usvojila Zakon kojim se otima imovina SPC, kao i da vlast u Crnoj Gori sprovodi antisrpsku kampanju, što se vidi na osnovu maltretiranja sveštenstva i samog srpskog naroda.

“Nalozi su pisali o tome kako je obaveza Srbije da zaštiti srpski narod u Crnoj Gori, ali bez direktnog miješanja u unutrašnje stvari druge države. Međutim, ocjenjuju da će srpski predsjednik naći načina da demokratksim putem pomogne, kao i da neće dozvoliti da bilo šta nedostaje sprskom narodu u Crnoj Gori. Dodaju da je položaj Srba u Crnoj Gori svakodnevno sve teži, jer se želi poništiti njihovog srpski identitet i sva prava koja im time pripadaju po svim zakonima, kao i da sva dešavanja u Crnoj Gori vode ka nestanku srpskog naroda u narednih deset godina”, ukazuju u DFC.

Još jedan od narativa bio je da Crnogorci bježe od svog roda i prošlosti, da je Crna Gora „srpska Sparta“, te da Crna Gora želi da mijenja istoriju.

“Gotovo sav objavljen sadržaj sa mreže bot profila podudara se sa stavovima srpskog predsjednika o situaciji o Crnoj Gori, koje je saopštavao prethodnih dana. Tako je Vučić tokom onlajn sastanka sa predstavnicima Srba iz Crne Gore 16. maja, poručio da će država Srbija biti uz svoj narod, dok je 20. maja, saopštio da neko u Crnoj Gori pokušava da stvori novu crkvu sa ciljem nestanka srpskog naroda”, ističu u DFC.

Takođe je rađena i analiza broja pratilaca kako bi bolje razumjeli da li u ovoj bot mreži postoje uticajne figure.

“Najveći broj pratilaca, 1.037, ima nalog @simeontrkuljic, kreiran u oktobru 2018. godine, dok svi ostalli nalozi imaju manje od hiljadu pratilaca”, saopštili su iz DFC.

Podsjetimo, Tviter je nedavno uklonio više od 8.500 bot naloga u Srbiji koji su isključivo služili za promociju Vučiča i vladajuće stranke u toj državi.

Bot mreže se formiraju najčešće prilikom bitnih događaja u određenoj državi, sa glavnim ciljem da se javno mnjenje usmjeri u željenom pravcu.