Ruski sajber kriminalac sarađivao sa FSB, otkrile ga fotografije sa vjenčanja

Maksima Jakubeca traže SAD i Velika Britanija tvrdeći da je odgovoran za jednu od najvećih sajber krađi u istoriji. Praktično ne postoji mogućnost da će ga Rusija ikada izručiti – utoliko više što je njegov tast bivši oficir specijalnih snaga FSB-a.

Sjedinjene Američke Države i Velika Britanija su ga označile kao vođu ruske bande koja je izvela jednu od najvećih sajber krađi u istoriji, organizacije poznate kao Evil Corp.

Štaviše, vlasti SAD navode da je Maksim Jakubec, istovremeno dok je predvodio Evil Corp, takođe radio za glavnu rusku obavještajnu i bezbjednosnu službu, Federalnu službu bezbjednosti (FSB), piše redakcija Radija Slobodna Evropa na engleskom jeziku.

I ranije praktično nije bilo šanse da Rusija razmotri izručenje Jakubeca da bude izveden pred sud. Vlasti SAD su poslednjih godina uhapsile više od deset Rusa širom svijeta zbog sumnji za hakerske napade i drugi sajber kriminal, a Moskva je optužila SAD da “love” ruske državljane, što Vašington negira.

Postoji, međutim, još jedan razlog zbog kojeg nije vjerovatno da će Jakubec ikada biti viđen u sudnici u SAD ili Velikoj Britaniji.

Premda evidenciji koju je otkrio Ruski servis RSE-a, tast Jakubeca je bivši oficir elitnih specijalnih snaga FSB-a.

Otkriće detaljno prikazano na fotografijama, video snimcima i u drugim dokumentima dodaje još jedan element u slučaju protiv Jakubeca. Pored toga, moglo bi učvrstiti dugogodišnje vjerovanje zapadnih obaveštajnih službi da ruska vlada aktivno štiti hakere i osumnjičene za sajber kriminal koji su traženi u inostranstvu, kao i da ih je u nekim slučajevima angažovala da za nju izvode hakerske napade.

U optužnici objavljenoj 5. decembra u Vašingtonu, vlasti SAD su optužile Evil Corp da je koristio malver (zlonamjerni softver) poznat kao Drideks (Dridex) za krađu desetina miliona dolara od ljudi širom svijeta makar od 2011. godine.

Ministarstvo pravde SAD je takođe optužilo Jakubeca da je “pružao direktu pomoć malicioznim sajber naporima ruske vlade, što podvlači kako ruska vlada angažuje sajber kriminalce u svoje maliciozne svrhe”.

Prema vladi SAD, Jakubec je za FSB radio od 2017. godine, uključujući rad na projektima kao što je “dobavljanje povjerljivih dokumenata sajber sredstvima i sprovođenje sajber operacija u njeno ime”.

Od aprila 2018. radio je na tome da od FSB-a dobije pristup povjerljivim informacijama, navode američke vlasti.

Prethodnog ljeta, Jakubec je dodatno produbio veze s FSB-om, kada su se on i Aljena Benderskaja vjenčali na raskošnoj ceremoniji u golf klubu sjeverno od Moskve.

U materijalu objavljenom na sajtu moskovske kompanije za planiranje venčanja po imenu Karamel opisani su planovi za događaj označen kao “Aljena i Maksim”.

“Ona je videla svoje venčanje isključivo kao klasični raskošni božur. On ga je, nasuprot, vidio samo kao moderno i tehnološko”, navela je kompanija na sajtu.

Video snimak s najvažnijim trenucima vjenčanja, u januaru 2018. je objavila produkcijska kompanija koja ga je napravila, dok ga je prethodnog mjeseca Karamel objavio na svom kanalu na Vimeu.

Video prikazuje veliki dio scenografije vjenčanja, između ostalog nastupe čuvenog ruskog pop pjevača Leonida Agutina i drugih.

Na snimku se takođe može vidjeti kao da Benderskaja pozira za slikanje, sa skupom venčanicom i buketom cvijeća. Jakubec se, međutim, nikada ne vidi s preda; samo od pozadi. Njegovo lice se ne vidi.

RSE nije mogao da kontaktira Benderskaju za komentar. Niko nije odgovorio na telefonski broj koji je naveden u skoro svim registracionim dokumentima kompanije do kojih je RSE uspio da dođe.

Mnogi video snimci i fotografije koje je pregledao RSE uklonjeni su iz javnog domena u danima prije nego što je RSE objavio svoju priču. Neki video snimci su, međutim, ostali na internetu.

Prema britanskoj Nacionalnoj agenciji za kriminal, Jakubec ima posebno dizajnirani sportski automobil Lambordžini (Lamborghini) s personalizovanim ruskim tablicama s natpisom koji u prevodu znači “lopov” i potrošio je više od 330.000 dolara za svoje vjenčanje.

Stejt department SAD je ponudio nagradu od pet miliona dolara za hapšenje Jakubeca, što je dosad najveća nagrada za osumnjičenog za sajber kriminal.

Ruski registar kompanija pokazuje da je Benderskaja vlasnica lanca prodavnica u Moskvi Plein Sport koje prodaju luksuznu italijansku odjeću.

Na jednom od naloga kompanije na društvenim medijima, nekoliko fotografija, koje su u međuvremenu uklonjene, prikazuje Benderskaju na prednjem sjedištu Lambordžinija. Druga, iz maja 2018, pokazuje Nisan (Nissan) GT-R, vrhunski sportski automobil, prekriven logo natpisima Plein Sporta.

Registarska tablica tog automobila je bila ranije prijavljena za drugi vrhunski sportski auto, plavi Audi R8. Jakubecova kompanija Evil Corp imala je na sebe registrovana dva Audija R8, od kojih je jedan iste boje kao onaj čija se registarska tablica može vidjeti na Nisanu Plein Sporta.

Dokumenta kompanije takođe pokazuju da je Benderskaja osnovala nekoliko kompanija po imenu Vimpel-Aktiv i Vimpel-Protekt, koje su povezane s još jednom kompanijom Asocijacijom grupa Vimpel.

Zvanično poznat kao “Direktorat V” Centra za specijalne namene FSB-a, Vimpel je jedna od elitnih jedinica specijalnih snaga te agencije, poznata uglavnom po protivterorističkim operacijama i, tokom sovjetskog perioda, saboterskim operacijama u inostranstvu.

Kompanijski podaci pokazuju takođe da je Benderskaja u odboru Vimpelove humanitarne fondacije koja pomaže veterane te jedinice i sponzoriše omladinske sportske i kulturne događaje.

Šef fondacije je otac Benderskaje, Eduard koji je služio u Vimpelu početkom 90-ih, prije nego što se penzionisao 1994. i osnovao privatnu kompaniju za obezbjeđenje Vimpel-A, pokazuje zvanična biografija objavljena na sajtu humanitarne fondacije.

Eduard Benderski se nakratko pojavljuje na video snimku vjenčanje, kako sjedi i aplaudira, izgleda u nekom trenutku svečanosti. U drugom dijelu snimka vidi se čovjeka koji liči na Benderskog kako prati Aljenu ka paviljonu gde treba da izgovori bračni zavet.

Benderski je ranije postao poznat kao lovac na veliku divljač i posebno zbog lova na životinje koje su zvanično proglašene ugroženim ili skoro ugroženim vrstama u Rusiji. Takođe je naveden kao predsjednik organizacije Klub planinskih lovaca.

U septembru 2016, oko šest mjeseci prije vjenčanja njegove ćerke, Benderski je od visokih vladinih zvaničnika tražio dozvolu da puca na pet planinskih ovaca iz vrste koja je poznata kao sibirska dugoroga, sniježna ili putoranska ovca. Prema medijskim izvještajima, Benderski je da ponudio da plati do 15 miliona rublji (235.000 dolara) u zamjenu za pravo da lovi te ovce.

Naučnici i ekološki aktivisti su bili gnijevni zbog takvog predloga, tvrdeći da se njime krše federalni zakoni.

Ime Benderskog se takođe pojavilo u izvještajima ruskih medija 2017. u kojima je navedeno da je njegova kompanija Vimpel-A uključena u pružanje usluga na iračkim postrojenjima kojima upravlja ruska naftna kompanija Lukoil.

Benderski je posle postao predsjednik organizacije po imenu Rusko-irački poslovni savjet.