Mučenja, silovanja i amputacije u iranskim zatvorima

Iranski aktivista Esmail Bakšhi izašao je iz zatvora nakon mjesec dana, ali kaže da još uvijek nosi fizičke i psihološke ožiljke od mučenja “na rubu smrti” tokom 25-dnevnog boravka u zatvoru u provinciji Kuzestan, piše Radio Slobodna Evropa.

Bakši je uhapšen 20. novembra zbog svoje uloge u višesedmičnim protestima zbog neisplaćenih plata u lokalnoj fabrici šećera. Optužen je za ometanje javnog reda i dogovora protiv nacionalne sigurnosti, a proveo je nekoliko sedmica u zatvoru prije puštanja na slobodu 12. decembra.

Sada su Bakšijeve tvrdnje rasvijetlile ključna pitanja zlostavljanja i mučenja zatvorenika, za koje grupe za ljudska prava kažu da su široko rasprostranjene, i koje su podstakle parlament da pokrene istragu.

Nepodnošljiva bol

“Nekoliko sedmica nakon mog oslobađanja, još uvijek osjećam nepodnošljive bolove u slomljenim rebrima, lijevom uhu i testisima”, napisao je Bakši u Instagram postu 5. januara u kojem je detaljno opisao navodno zlostavljanje koje je pretrpio.

“Bio sam tako teško pretučen da se nisam mogao pomaknuti 72 sata u samici. Bol je bila toliko nepodnošljiva da je spavanje bilo nemoguće”, dodao je on.

Tokom njegovog pritvora, tvrde aktivisti, Bakši je zadobio unutrašnje krvarenje i povrede na glavi suočavajući se s ispitivanjima u zatvoru u Ahvazu, glavnom gradu naftom bogate provincije Kuzestan, u jugozapadnom Iranu.

U svom postu na Instagramu, Bakši je pojasnio situaciju, rekavši da su i on i novinarka Sepideh Qolian, koja je uhapšena u isto vrijeme, bili izloženi psihološkom mučenju.

“Interesantno je bilo to što su mučitelji, koji su sebe nazivali vojnicima imama [poštovana osoba među šiitskim muslimanima], napali mene i gospođu Qolian uvredljivim seksualnim psovkama dok su nas tukli “, napisao je Bakši.

On je takođe tvrdio da su mu njegovi ispitivači rekli da mu je telefon prisluškivan mnogo prije njegovog hapšenja.

“Dok su me tukli, jedan od ispitivača je rekao da oni znaju sve o meni, uključujući i spor sa mojom ženom zbog mojih radničkih prava”, napisao je Bakši.

Bakši je izazvao ministra obavještajne službe Mahmuda Alavija, srednje rangiranog klerika, na televizijsku debatu uživo o navodnom mučenju zatvorenika.

“Kao klerik, i sa moralne i ljudske tačke gledišta, recite nam koja je kazna za one koji muče zatvorenike? Da li je dozvoljeno mučenje zatvorenika? Ako jeste, u kojoj mjeri? Da li ministarstvo koje predvodite ima pravo da tajno prati privatne telefonske razgovore?”

Izvor srama

Iranski mediji izvijestili su da je parlamentarni odbor ovlašćen da istraži Bakšijeve tvrdnje nakon što su zakonodavci zatražili istragu.

Ali Motahari, član parlamenta, napisao je kolumnu u reformističkom dnevniku Etemad 6. januara u kojoj je rekao da su Bakšijeve tvrdnje “izvor srama” i da su zahtijevali odgovore od Ministarstva za obavještajne poslove.

Golamreza Šarijati, guverner Kuzestana, negirao je Bakšijeve tvrdnje.

“Provjerio sam kod relevantnih organa i tvrdnja o mučenju je bila strogo odbijena”, rekao je na portalu Jamaran.

Međunarodne grupe za ljudska prava već dugo tvrde da je mučenje rašireno tokom ispitivanja pritvorenika u Iranu, uključujući silovanje i drugo seksualno nasilje, električni šok i amputacije.

Organizacije za ljudska prava su takođe navele da je liječenje uskraćeno određenim kategorijama pritvorenika, posebno zatvorenicima savjesti, političkim zatvorenicima i borcima za ljudska prava.

Štrajkovi pogodili Iran

Protesti u Haft Tapehu, koji broji oko 4.000 radnika, uglavnom su okončani u decembru nakon što su radnici primili platu.

Iran je u posljednjih nekoliko mjeseci doživio višestruke štrajkove i proteste zbog radnih uvjeta i neplaćenih plaća u brojnim sektorima, uključujući čelik, obrazovanje, rudarstvo i transport.

Iran je zahvaćen ekonomskom krizom i proteklih mjeseci je imao sporadične proteste.

Sjedinjene Države su početkom novembra ponovo uvele ekonomske sankcije protiv Irana, ciljajući na ključni naftni, transportni i finansijski sektor Teherana.