Tuča indijskih i kineskih vojnika obnovila strahove od eskalacije tenzija

Sukob indijskih i kineskih vojnika na spornoj granice dvije zemlje u Himalajima – premda samo kratka tuča koja je završila lakšim povredama – obnovio je strah od eskalacija tenzija u odnosima dva azijska giganta s nuklearnim oružjem između kojih vlada duboko nepovjerenje, pišu svjetski mediji.

Duboko nepovjerenje

Indijski i kineski vojnici u patrolama ušli su kratki okršaj u Sikimu, sjeveroistočnoj saveznoj indijskoj državi na granici s Kinom, saopštilo je u nedjelju, 10. maja, indijsko Ministarstvo odbrane kriveći obje strane za incident, prenio je Rojters (Reuters).

Indija i Kina se često međusobno optužuju za prelaženje granice, ali su sukobi rijetki, ukazuje agencija, navodeći da između dvije zemlje vlada duboko nepovjerenje uslijed spora oko granice koji je doveo i do kratkog rat 1962. godine.

Indijsko ministarstvo je navelo da je agresivno ponašanje obje strane u subotu dovelo do manjih povreda vojnika. U saopštenju je navedeno da se incident dogodio u oblasti Naku La, ali nije iznijelo detalje kako je sukob počeo.

Indijski list Hindustan tajms (Hindustan Times), pozivajući se na vojne izvore, naveo je da su sukobu, u kojem je učestvovalo oko 150 vojnika, povrijeđena četiri indijska, kao i sedam kineskih vojnika.

Situacija je, prema indijskom Ministarstvu odbrane, smirena poslije dijaloga dvije strane na lokalnom nivou.

Pesničenje vojski nuklearnih sila

Pripadnici vojske dvije nuklearne sile, u udaljenom ali strateški važnom planinskom prelazu blizu Tibeta, gađali su se kamenicama i razmijenili udarce rukama, ističe agencija Frans pres (Agence France-Presse)

Sukob se desio blizu planinskog prelaza na 4.572 metara nadmorske visine u indijskoj državi Sikim, koja se graniči s Butanom, Nepalom, i Kinom, ukazuje AFP i ističe da su odnosi dva susjeda s nuklearnim oružjem opterećena dugotrajnim tenzijama što je dovelo i do ogorčenog rata oko sjeveroistočne indijske države Arunačal Pradeš 1962.

Portparol Istočne komande indijske vojske Mandip Huda rekao je za AFP da je agresivno ponašanje dvije strane dovelo do gađanja kamenicama a da je završilo u pesničenju. On je rekao da se kratki sukobi graničnih trupa dešavaju pošto pitanje granice dvije zemlje nije riješeno.

Između kineskih i indijskih vojnika bilo je više tuča, uključujući jednu blizu sjeverozapadnog indijskog regiona Ladakh 2017. kada su vojnici snimljeni kako razmjenjuju udarce i kamenice, ukazuje AFP, dodajući da je te godine došlo i do sučeljavanje dvije zemlje na velikoj nadmorskoj visini u butanskom regionu Doklam, pošto je indijska vojska poslale trupe da spriječi Kinu da u toj oblasti napravi put.

Odnosi dva azijska giganta posle tenzija u Doklamu su se izgleda poboljšali posle razgovora kineskog predsjednika Sija Đinpinga i indijskog premijera Narendre Modija u Vuhanu 2018, ocjenjuje AFP, dodajući da su se dva lidera sastala i u oktobru prošle godine u Čenaju na jugu Indije. Kina ipak i dalje ima pretenzije na oko 90.000 kvadratnih kilometara teritorije pod kontrolom Indije.

Prijetnja obnove neprijateljstava

Sukob kineskih i indijskih trupa na Himalajima zakratko je zaprijetio obnovi neprijateljstva dva susjeda s nuklearnim oružjem, ističe londonski Tajms (The Times), ali i ukazuje na ocjene da Kina i Indija vode računa da ne dođe do dalje eskalacije.

Incident u subotu je posljednji u nizu sukoba na loše obilježenoj granici u planinama, ukazuje britanski list, uz objašnjenje da su djelovi skoro 4.000 kilometara granice Kine i Indije, otvoreni za interpretaciju.

Mohan Gurusvami, saradnik tink tenka iz Delhija Junajtid servis institujušn of Indija (United Service Institution of India), rekao je za Tajms da je uzrok sukoba pogrešno tumačenje takozvane “linije stvarne kontrole” koja je uspostavljena poslije rata 1962. godine.

On je objasnio da se teritorije dvije zemlje prema njihovim tumačenjima negdje preklapaju nekoliko metara, a negdje i po više kilometara.

Gursvami ističe da je važna stvar da su viši oficiri brzo riješili situaciju. “Očigledno je da obije strane paze da ne dođe do eskalacije”, dodao je on za Tajms.

Zabrinutost zbog pretenzija Kine

Nesuglasice Kine i Indije oko granice nisu izazvale oružani sukob posljednjih godina i obje strane su odlučne da održe mir, ali analitičari ipak brinu da bi više suočavanja oružanih snaga dvije zemlje moglo dovesti do slučajne eskalacije, piše Volstrit džurnal (The Wall Street Journal).

Dok su lideri dvije najveće azijske države naznačili da žele približavanje, spor oko granice je usporio napredak i produbio sumnjičenja s obje stane, ukazuje američki list, dodajući da su u srži spora rivalske pretenzije. Kina tvrdi da ima pravo nad djelovima indijske države Arunačal Pradeš, dok Indija tvrdi da polaže pravo na kineski region koji zove Aksai Čin koji spaja Tibet s provincijom Sinđang na sjeverozapadu Kine. Više od deset rundi razgovora od 2003. nije doveo do bitnijeg napretka ka razrješenju spora.

Prethodni incident u eskalaciji tenzija na niskom nivou između indijskih i kineskih trupa na spornoj granici je doveo do dvomjesečnog sučeljavanja vojski 2017. u udaljenom regionu Himalaja, poznatom kao Doklam na koji imaju pretenzije i Butan i Kina, navodi list, ukazujući da Indija nema pretenzije na tu teritoriju, ali da je tada navela da je njegova odbrana ključna za zaštitu njene bezbjednosti.

Kina je konstantno upozorava Indiju da ne preduzima akcije koje bi mogle ugroziti stabilnost granice i, kako navodi Volstrit džurnal, optužila indijske vojnike za “ilegalni prelazak” u Doklamu.

S druge strane, posljednjih godina mnogi kineski susjedi su sve više zabrinuti zbog rasta pretenzija Pekinga, naročito po pitaju teritorija, ističe američki list, dodajući da su zemlje oko južnog kineskog mora posebno izrazile uznemirenost zbog spremnosti Kine da svoje pretenzije pojača izgradnjom i naoružavanjem ostrva u spornim vodama.