Premda je gotovo sva vulkanska aktivnost na Mjesecu prestala prije više milijardi godina i riječ je o mrtvom Zemljinom satelitu s rijetkom geološkom aktivnošću, na njemu se povremeno, kao i na našem i ostalim planetama, događaju potresi, kažu naučnici NASA.
Oni tvrde da se zbog unutrašnjeg hlađenja u posljednjih nekoliko stotina miliona godina ovo nebesko tijelo smanjilo za 50 metara, te da je još uvijek tektonski aktivno, piše portal Stuff.
Postepeno se “skupljajući” Mjesec postaje naboran, a naučnici su to uporedili sa “skupljanjem” bobice grožđa koja se smanjuje i bora pretvarajući se u grožđicu. Ipak, za razliku od fleksibilne kožice grožđa Mjesečeva površinska kora je krhka pa se pri skupljanju raspada.
Do ovih pojava dolazi kad se kora pomjera i gura jedan dio iznad drugog. Pritom se formiraju neobične stijene koje se mogu videti na površini. Visoke su i duge kilometrima.
Stijene koje su se ranije rasule ostavile su trag po celoj površini, a novi podaci NASA misije ukazuju na to da se i danas duž tih rascepa događaju potresi.
Nova istraživanja omogućili su algoritmi kojima su obrađeni seizmički podaci iz šezdesetih i sedamdesetih godina prošlog vijeka, što je doprinijelo rasvetljavanju tektonske aktivnosti na Mjesecu i njihovom boljem razumijevanju.
Od ranije se zna da se na Mjesecu događaju četiri vrste potresa – prva tri tipa se odnose na duboke potrese koje uzrokuju sudari meteorita ili toplotni potresi uzrokovani Sunčevom toplinom, ali oni su relativno slabi. Četvrta vrsta takozvanih “plitkih” potresa je snažnija i može dostići jačinu do 5,5 stepeni po Rihteru te trajati i do 10 minuta.
“Analizom smo zaključili da je ovakva aktivnost još uvijek prisutna i da vjerovatno izaziva potrese i danas kad se Mjesec i dalje postupno hladi i smanjuje. Neki potresi prilično jaki te da mere i do 5,5 stepeni po Rihteru”, potvrđuje Tomas Vaters, viši naučnik Centra za Zemlju i planetarne studije koji djeluje pri vašingtonskom Smitsonijanu.
Naučnici su dobijene podatke uporedili sa slikama koje je 2010. godine napravio lunarni orbiter NASA.
Instrumenti koje su astronauti Apola 11 ostavili na Mesecu od 1969. do 1977. godine evidentirali su 28 različitih potresa. Naučnici su ustanovili da je najmanje osam potresa posljedica pomjeranja ploča ispod površine Mjeseca, a ne udara asteroida.
Tvrde da se potresi i skupljanje ovoga nebeskog tijela nastavljaju i danas, a fotografije kamenja i klizišta na površini upućuju na nedavne tektonske aktivnosti.
Iz NASA kažu da se potresi događaju u trenutku kad je Mjesec na najudaljenijoj tački od Zemlje jer Zemljina gravitacija oštećuje njegovu koru.
