Boj bendovi, grupe ljepuškastih momaka su se izređale tokom istorije, ali emocija je ostala ista: neutješno plakanje i neizmjerna ljubav koju im pružaju fanovi. Džon Pareles primjećuje da je aplauz postao demode; sada se traži vrisak kao najbolja reakcija na proizvode pop kulture. Ali šta je to kod boj bendova što privlači mase obožavateljki?
Da li su boj bendovi nepravedno ocijenjeni kao loš kvalitet u pop-kulturi?
Da bismo razriješili ovu misteriju, moramo se prvo upoznati sa kulturom tinejdžerki, naročito tokom 90-ih godina, kada boj bendovi postaju masovna pojava na muzičkoj sceni.
„Djevojčice su, naročito početkom i tokom 90-ih godina, same stvorile svoju uradi sam (Do-It-Yourself) supkulturu koja je stvarala zinove, vebsajtove, nezavisne filmove, video klipove i muziku”, piše Suzan Dž. Daglas u svojoj knjizi “The Rise of Enlightened Sexism”.
Gejl Vold tumači muziku mladih kao „važan izvor emotivnog utočišta i kao način za izražavanje bijesa, zadovoljstva, frustracije i nade”. Vold se u svom djelu “Just a Girl? Rock Music, Feminism, and the Cultural Construction of Female Youth” uglavnom bavi uspješnim ženama u rok muzici, tradicionalno definisanoj kao muški žanr. Iako se ovde ne bavi boj bendovima, Vold formuliše snažnu misao – djevojaštvo se ne može nazvati univerzalnim pravom i vlasništvom žena.
Još uvijek živimo u patrijarhalnom svijetu, koji sprovodi nešto što Vold naziva „estetskom diskriminacijom”. Dalju razradu ovog pojma Vold daje u svom djelu “I Want It That Way: Teenybopper Music and the Girling of Boy Bands”: postoji hijerarhija visoke i niske kulture, kroz koju se posebno omalovažava muzika koju konzumiraju tinejdžerke. Dovodi se u pitanje njihov muzički ukus i na taj način dolazi do brisanja ženskog kulturnog identiteta.
Histerija ili relevantni muzički sud?
S druge strane, masa ženskih fanova predstavlja prijetnju autoritetu muškog kritičara muzike, koji je tradicionalni arbitar vrijednosti popularne muzike. Obožavateljke konzumiraju boj bendove na izrazito ličan i osnažujući način.
Jedna od ispitanica je podijelila svoje shvatanje Beatlemanije (koje prevedeno citiram iz gorepomenute knjige Gejl Vold): „Gledajući unazad, djeluje mi komercijalno i ponižavajuće da je milion nas vrištalo za ova četiri momka. Ali u to vrijeme bilo je to nešto veoma lično za mene i, vjerujem, milion drugih djevojaka. Bitlsi su djelovali kao da se obraćaju direktno nama, i na čudan način, za nas.” Poistovjećivanje sa članovima benda i poistovjećivanje sa tekstovima pjesama je veoma važan momenat u odrastanju mladih ljudi.
„Vjerujem u boj bendove kao društveno dobro, izvore svjetlosti i nježnosti u svijetu koji nema naviku da nagrađuje ovakve osobine kod mladića”, Alana Masej piše u svom članku “The Absolute Necessity of One Direction”. Ona takođe definiše svijet mladih djevojaka kao The Kingdom of the Girl, gdje se slobodno uživa u svim zadovoljstvima. Tu se ne dovodi u pitanje nečiji ukus, već se ekstatično razmjenjuju informacije i dijeli oduševljenje povodom nove pjesme, muzičkog videa, intervjua itd.
Mišel Džening s druge strane naglašava konstantno ućutkivanje ženske publike: „Moramo da imamo na umu da se ženski glasovi i dalje ne uzimaju u obzir, trivijalizuju se i ućutkuju, koliko god bio visok nivo decibela na One Direction koncertima”. Takođe, postoji problematičan stereotip da su djevojčice i djevojke bez kontrole i da im samim tim treba kontrola.
Od pojave Elvisa Prislija 1956. godine, američki mediji su često opisivali skup mladih ženskih fanova okupljenih oko nekog pop idola kao „histeriju” – opis koji unižava njihovu muzičku uključenost.
Okruženi oko benda, fanovi imaju mogućnost da dožive „kompleksnu ekspresiju individualnosti i kolektiva”, kako to naziva Kris Ričards u svom članku “Beatlemaniacs, Beliebers, Directioners – why do they scream”. Bend im pomaže da izgrade svoj identitet i, takođe, nalaze svoje mjesto u grupi fanova istomišljenika.
Rejčel Simons je autorka “The Curse of the Good Girl”, knjige u kojoj se bavi činjenicom da se od mladih žena nepravedno očekuje da budu ljubazne i skromne do nemogućih granica. Ona kaže da je koncert jedinstven događaj koji daje djevojkama rijetku priliku da odbace ove nametnute prohtjeve. „U svojim svakodnevnim životima, djevojke nemaju dozvolu da vrište. Koncert pruža oazu od svakodnevnih pravila kojih se pridržava dobra djevojka. Vrištanje simbolizuje opuštanje i napuštanje stega samosvjesne osobe koja svima udovoljava”, zaključuje Simonsova.
Zato, djevojke, pustite omiljeni boj bend i pjevajte na sav glas!
